“Asaka Real Lyuks” MCHJ direktorining murojaatiga...
“O‘zavtosanoat” AJ 2018-yildan buyon Kompaniya va uning korxonalarida ishlab chiqarish xarajatlarini modernizatsiya qilish, mahalliylashtirish va kamaytirish, shuningdek, ushbu jarayonlarda korrupsiyani yo’q qilish va oldini olishga qaratilgan global transformatsiya ishlari amalga oshirilayotganini xabar beradi.
Mahalliylashtirish va tarmoqlararo kooperatsiyani rivojlantirish sohasidagi tahlil va o‘rganishlar doirasida ishlab chiqarish hajmini uchinchi shaxslarga asossiz ravishda o’tkazish faktlari, shuningdek, o'zlarini ishlab chiqaruvchi deb e'lon qilib, mahsulot tannarxini asossiz ravishda oshirib yuborgan bir qator vijdonsiz yetkazib beruvchilar aniqlandi, garchi ular aslida vositachilik funktsiyalarini bajargan bo'lsalar ham, shu jumladan butlovchi qismlar sifatini pasaytirish orqali noqonuniy ravishda foyda ko'rishgan.
Makzur faktlarga ko'ra, bunday shartnomalarni bekor qilish va ushbu butlovchi qismlarni kompaniya tarkibiga kiruvchi korxonalarning o'zlari tomonidan ishlab chiqarish choralari ko'rildi. Shunday qilib, o'tgan davr mobaynida 400 dan ortiq turdagi butlovchi qismlarni ishlab chiqarish yo'lga qo'yildi, bu esa narxni 23 foizga kamaytirishga, texnologik jarayonlar va sifat standartlari talablariga rioya qilish orqali ularning sifatini oshirishga imkon berdi.
5-sentabr kuni ijtimoiy tarmoqda Andijon viloyati Asaka tumanidagi “Asaka Real Lyuks” qo‘shma korxonasining rahbari Zokirov Samandar Ravshanbekovich tomonidan “Uzavtosanoat” AJga murojaat e’lon qilindi. Ushbu murojaatda “Asaka Real Lyuks” korxonasi rahbari o‘sha davrda butlovchi qismlarni mahalliylashtirish bo‘limi boshlig‘i lavozimida faoliyat yuritgan Sh.Alimovni “Asaka Real Lyuks” dan Chevrolet Damas avtomobili uchun (PANEL COMP. LH/RH DLX) komplektatsiyalarini sotib olish majburiyatlarini bajarmayotganlikda ayblaydi.
“Asaka Real Lyuks” rahbari S. Zokirov tomonidan yozilgan murojaatga binoan, voqea tafsilotlarini batafsil o'rganish uchun “Uzavtosanoat” AJ tomonidan maxsus ishchi guruh tuzilib, joyida murojaatni o’rganish uchun korxonaga yuborildi.
Ta’kidlab o’tish joizki, “PANEL COMP. LH/RH DLX (D0288303/04)” Chevrolet Damas avtomobilining dvigatel, uzatmalar qutisi va ichki salon qismini ajratib turuvchi texnik jihatdan qiyin kompleks butlovchi qism hisoblanadi. Uni ishlab chiqarish bir necha bosqichlarda amalga oshiriladi, jumladan: metallni shakllantirish va CO2 orqali payvandlash, elektrodeposit bo’yoqlash, bo’yoqlangan butlovchi qismni yuqori haroratda ishlov berish usuli bilan amalga oshiriladigan maxsus texnologiyadan foydalangan holda Silencer ovoz qaytaruvchi material bilan qoplash, EPDM-Seal qismlarni yopishtirish, folga qismini yopishtirish va boshqa yordamchi qismlarni o'rnatish.
Ushbu qismni ishlab chiqarish uchun turli xil tonnajdagi press stanoklar, lazer orqali kesish uskunalari, CO2 payvandlash, ularning moslamalari, bo'yoqlash liniyasi, komponentlarni yopishtirish uchun maxsus pech va tayyor mahsulotlarni yig'ish liniyasi talab qilinadi.
Ammo, o‘rganishlar natijasida “Asaka real lyuks” korxonasining yuqoridagi detalni ishlab chiqarish va yetkazib berishning to‘liq sikli to‘g‘risidagi bayonotiga qaramay, sanab o‘tilgan zarur jihozlardan faqat bo‘yoq liniyasi mavjudligi, unda yetti turdagi texnologik jarayonlaridan faqatgina bir turdagisi tayyor qismlarni bo'yoqlash jarayoni yo’lga qo’yilganligi aniqlandi.
Ushbu holat shuni ko'rsatadiki, aslida korxona aksariyat hollarda vositachilik natijada detalning sifati va yakuniy narxiga ta'sir qilishi mumkin funksiyalarni bajargan.
Shuningdek, S.Zokirov o‘z murojaatida 2021-yil 9-aprel kuni “Asaka Real Lyuks” MChJ “Uz-Tong Hong Co” AJ QK bilan yuqorida ko‘rsatilgan qismni ishlab chiqarish va yetkazib berish bo‘yicha shartnoma tuzganligini va keyinchalik noma’lum sabablarga ko‘ra to‘xtatib qo‘yilganligini ko‘rsatgan.
Biroq, mazkur shartnoma aslida dastlabki sinovlar va sinovlarni o'tkazish uchun detalning lokalizatsiyasini ishlab chiqish davrida qiymati 7,4 million so’m bilan tuzilgan. Uzoq muddatli hamkorlik va katta hajmdagi yetkazib berish bo'yicha kelishuvlar mavjud emas edi. Uzoq muddatli hamkorlik va katta hajmdagi yetkazib berish bo'yicha kelishuvlar bo’lmagan.
Yuqoridagilarni inobatga olib, texnologik jarayonlarning to'liq emasligi va korxonada to'liq ishlab chiqarish siklining yo'qligi sababli, mahsulot sifati General Motors Global standartlariga javob bermadi.
Sinovlar test o’tkazilayotgan komponentlaridagi detal deformatsiyaga uchragani, qattiqligi, o'rindiqqa o'rnatilish jarayonida kleydan ajrab ketayotgani ko’rinishida nomunofiqliklar mavjudligini ko’rsatdi. Bundan tashqari, ba'zi qismlar noto’g’ri o’tnatilgan bo’lib, folga bo’lagi muhr ustiga yopishtirilgan.
Qoniqarsiz natijalar bois avtomobil oʻrindiqlari ishlab chiqarishda foydalanishga yaroqsiz deb topildi, bu haqda “Asaka Real Lyuks” kompaniyasiga rasman xabar berildi.
Yuqoridagilarni inobatga olgan holda shuni ta’kidlash joizki, “Asaka real lyuks” MChJda mahsulot ishlab chiqarishning asosiy jarayonlari yo‘lga qo‘yilmagan va kompaniya mahsulot sifatiga qo’yiladigan talablarni ta’minlash imkoniyatiga ega emas. Bu esa avtomobil ishlab chiqarishni to‘xtatish xavfiga olib keladi.
Shuni ta'kidlash kerakki, 2021 yil iyul oyidan boshlab ushbu detal “Uz-Tong Xong Co” AJ QKda tegishli sifat va past narx bilan “Asaka Real Lux” MCHJ tomonidan taklif qilingan narxlarga nisbatan 15 foizga past bo'lgan holda ishlab chiqarilmoqda.
Bundan tashqari, “Asaka Real Lyuks” MCHJ murojatida keltirilgan 60 ish o’rnini yo’qotishlar bo’yicha o’rganish ishlari olib borildi, natijada ushbu ma’lumot o’rinli emasligi aniqlandi. Ayni paytda “Uz-Tong Hong Co” AJ QKda xuddi shu qismni ishlab chiqarishga atigi 33 nafar xodim jalb etilgan.
Arizachining “Uzavtosanoat” AJ xodimlari “Asaka Real Lyuks” MChJdan ko’rsatib o’tilgan detalni sotib olish majburiyatini bajarmaganligi haqidagi asossiz dalillari haqiqiy emas. Chunki u bilan investitsiya kiritib uzoq muddatli hamkorlik (yuridik shaxslar o'rtasidagi munosabatlarga asos hisoblanadigan) qilish yuzasidan rasmiy shartnomalar, memorandumlar yoki kelishuvlar mavjud emas.
Eslatib oʻtamiz, “Oʻzavtosanoat” AJ korxonalarida hamkorlikka jalb qilingan barcha ishlab chiqaruvchilar va yetkazib beruvchilar Oʻzbekiston Respublikasining “Davlat xaridlari toʻgʻrisida”gi qanun talablaridan kelib chiqib ehtiyot qismlar ishlab chiqarish va yetkazib berish bilan shugʻullanadi. Korrupsion holatlarga yo’l qo’ymaslik uchun barcha yetkazib beruvchilar, jumladan, “Asaka Real Lux” kompaniyasi davlat xaridlari qoidalari, texnologik jarayonlarning zarur talablariga va sifat standartlariga rioya qilish asosida UzAuto bilan hamkorlik qilish huquqiga ega.